| |
Culturele beroepen catalogus
Je kent ze ongetwijfeld, de beroepen
hieronder, want ze komen vaak genoeg voorbij. Maar wat doet een dramaturg, conservator
of plugger nu op een doordeweekse dag? En is zo'n vak misschien wat voor jou?
Agent
|
Leurt soms jáááren om een bepaald acteer- of schrijftalent aan een rol
of uitgever te helpen. Is handig voor creatievelingen die zichzelf niet
goed kunnen verkopen. In Amerika veel meer ingeburgerd dan in Nederland.
De agent strijkt voor zijn bemoeienissen uiteraard een percentage op.
|
Casting Director
|
Zoekt het juiste poppetje bij elke rol, waarbij hij put uit een database van
mensen die bij zijn bureau staan ingeschreven. Probeert soms ook bepaalde
mensen naar voren te schuiven. Zo worden in Goede tijden slechte tijden
wel eens rollen gecreëerd voor nieuwe ontdekkingen.
|
Choreograaf
|
Bedenkt de passen voor een dansvoorstelling. Choreografen repeteren hun
werk met dansers en ook na de première blijft hij met ze schaven aan de
uitvoering.
|
Componist
|
Tovert melodieën uit piano, gitaar of computer. Zorgt ervoor dat alle
instrumenten [inclusief zang] weten wat ze moeten doen. Als de compositie,
variërend van liedje tot complete opera, wordt uitgevoerd of opgenomen,
gaat het applaus meestal naar de uitvoerenden. Alleen bij het Eurovisie Songfestival
krijgen ook componist en tekstdichter de [soms twijfelachtige] eer die hen
toekomt.
|
Conservator
|
Wordt geïnterviewd als een museumbezoeker zich weer eens met een
aardappelschilmesje op een schilderij heeft afgereageerd. Denk aan De
Nachtwacht
van Rembrandt
en Who's afraid of red, yellow and
blue
van Barbett
Newman.
Een conservator 'verzorgt'
een verzameling kunstwerken in een museum. Hij richt [tijdelijke]
tentoonstellingen in, zorgt ervoor dat de niet tentoongestelde
kunstwerkengoed worden opgeslagen in het depot en begeleidt de restauratie
van kunstwerken.
|
Dirigent
|
Met zo'n stokje zwaaien, dat kan toch iedereen? Tuurlijk, maar een
dirigent doet meer, Hij bestudeert het muziekstuk, probeert te ontdekken
wat de componist bedoelt, bepaalt zijn interpretatie van het stuk en gaat
vervolgens oefenen met de verschillende secties van het orkest, zoals de
violisten en de koperblazers. Als iedereen zijn partij goed kent, gaat het
orkest repeteren. Dit hele proces neemt weken, zoniet maanden in beslag.
|
Dramaturg
|
Lekker vaag beroep. Een dramaturg is in dienst van een toneelgezelschap en
adviseert met name de regisseur. Hij analyseert de toneeltekst, bepaalt
[mede] wat het toneelstuk moet overbrengen en houdt tijdens repetities en
uitvoeringen in de gaten of dat ook gebeurt. Vaak is hij ook betrokken bij
het kiezen van een volgend toneelstuk, en zodoende bij het smoel van het gezelschap.
|
Filmproducent
|
Is vooral chef geld, of volgens Van
Dale: degene die de materiële, niet
artistieke leiding voert bij de opname van een film. Maar bemoeit zich wel
degelijk tegen artistieke zaken aan als hij meent dat de film bijvoorbeeld
een happy end moet krijgen om niet te floppen.
|
Filmregisseur
|
Roept 'Cut' [bij de EO: 'Pats!'] als een scène weer niet goed is. Een
groot deel van het werk gaat vooraf aan het filmen of volgt daarna. Denk
bijvoorbeeld aan het zoeken van een script, het werven van sponsors, het
maken van een draaiboek. Na de vaak zenuwslopende draaidagen volgen de
zogeheten rushes: het bekijken van het ruwe materiaal, waarna het
selecteren en monteren kan beginnen. Soms moeten daarna nog scènes
opnieuw worden gedraaid. Ook het geven van interviews om de film te
promoten hoort erbij. En dan maar hopen dat je naam wordt afgeroepen na de
magische woorden: "And the
winner is...".
|
Galeriehouder
|
Heeft altijd net weer een ongelooflijk getalenteerde en interessante jonge
kunstenaar ontdekt. Richt vervolgens een expositie in de eigen galerie in
en organiseert een vernissage [= opening] waarvoor BN'ers, media en
kunstliefhebbers worden uitgenodigd. Het talent zelf is er dan natuurlijk
ook. Soms lijkt het verhaal om het kunstwerk heen belangrijker dan het
werk zelf. De galeriehouder is zeer goed op de hoogte van wat er gebeurt
in de beeldende kunst.
|
Literair Redacteur
|
Is slaaf van de uitgeverij [hoog opgeleid,
zwaar onderbetaald, maakt talloze onvergoede overuren], mental
coach/psycholoog van schrijvers die
aan het eind van het schrijfproces en na negatieve recensies soms op
instorten staan, en kommaneuker [let op correct taalgebruik en juiste
interpunctie]. Krijgt zelden tot nooit de credits voor zijn werk. Leuke
kanten? Hij of zij levert een belangrijke bijdrage aan romans, gedichten
en korte verhalen en werkt met vormgevers, illustratoren, fotografen en
uitgevers. Ook leert de redacteur sommige schrijvers goed kennen.
|
Platenproducer
|
Is de regisseur van een album. Zit, afhankelijk van het budget, ook zelf
aan de knoppen van de mengtafel te draaien. Zorgt ervoor dat alle apart
opgenomen instrumenten weer als één geheel klinken en dat er een lijn in
het album zit. Moet muzikanten achter hun vodden zitten en
studiomuzikanten regelen. Gevleugelde uitspraak: 'Once
more, with feeling!'. Is dankbare zondebok
voor slechte of geflopte platen, krijgt zelden de eer toegewuifd bij een
hit.
|
Plugger
|
Mag gewapend met een doosje cd's [ en soms ook T-shirts en andere
merchandise] elke week op het spreekuur van dj's en programmamakers komen
om de platen van zijn maatschappij aan te prijzen. Sommigen menen
opvallend vaak [ lees: elke week] 'de hit van de eeuw' te hebben. Hypen,
slijmen, incasseren moeten tot de sterke kanten behoren.
|
Recensent
|
Gratis cd's, boeken, naar de nieuwste films en theaterstukken, wie wil dat
niet? Juich niet te vroeg, want het is vaak doorzetten geblazen. Ook die
niet door te ploegen roman moet immers besproken worden. De recensent
luistert leest en kijkt, zorgt dat ie goed op de hoogte is van eerder werk
van de maker(s), zoekt online of in buitenlandse bladen nog wat
achtergrondinfo staat en schrijft een recensie. Als je de uren telt,
blijkt dat tomatenplukker vaak beter betaalt. Bovendien maak je er weinig
vrienden mee.
|
Scriptgirl
|
Synoniemen: regieassistent, studiosecretaresse. Is het hulpje van de
regisseur. Maakt aantekeningen van regie- en productieaanwijzingen. De
scriptgirl bewaakt ook de continuïteit: ze houdt in de gaten of acteurs
bij een volgende [take van een] scène er nog wel hetzelfde uitzien als
daarvoor en of in een film/serie die zich in de Middeleeuwen afspeelt,
geen horloges worden gedragen.
|
|